زیارت اهل قبور

روايت از محمد بن مسلم كه گفت به خدمت حضرت صادق(ع) عرض كردم كه مردگان را زيارت بكنيم؟ (زیارت اهل قبور)

فرمود: بلى!

گفتم: آيا آنها مى‌دانند كه ما به زيارت آنها رفته‌ايم. فرمود: بلى! قسم به خدا مى‌دانند و شاد مى‌شوند و اُنس مى‌گيرند به شما عرض كردم كه چه بگوييم وقتى كه به زيارت ايشان برويم.

فرمود: بگو: اَللَّهُمَّ جَافِ اَلْأَرْضَ عَنْ جُنُوبِهِمْ وَ صَاعِدْ إِلَيْكَ أَرْوَاحَهُمْ وَ لَقِّهِمْ مِنْكَ رِضْوَاناً وَ أَسْكِنْ إِلَيْهِمْ مِنْ رَحْمَتِكَ مَا تَصِلُ بِهِ وَحْدَتَهُمْ وَ تُونِسُ بِهِ وَحْشَتَهُمْ إِنَّكَ عَلىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ .

پس سيد فرموده و در وقتى كه بوده باشى بين قبرهاى مؤمنين بخوان يازده مرتبه قُلْ هُوَ اَللّٰهُ أَحَدٌ را و هديه كن آن را از براى ايشان بتحقيق كه روايت شده كه حق تعالى به عدد مردگان ثواب مى‌دهد.

و در كامل الزياره از حضرت صادق(ع) روايت شده كه فرمود: مردگان را چون پيش از طلوع آفتاب زيارت كنيد مى‌شنوند و جواب مى‌دهند شما را و اگر بعد از طلوع آفتاب زيارت كنيد مى‌شنوند و جواب نمى‌دهند.

هدیه برای اموات

از جامع الاخبار نقل است كه: بعضى از صحابه از حضرت رسول(ص) نقل كرده كه آن حضرت فرمود:

هديه بفرستيد براى مردگان خود. پس گفتيم كه چيست هديه مرده‌ها؟

فرمود: صدقه و دعا، و فرمود: ارواح مؤمنين مى‌آيند هر جمعه به آسمان دنيا مقابل خانه‌ها و منزلهاى خود و فرياد مى‌كنند هر يك از ايشان به آواز حزين با گريه، اى اهل من و اولاد من اى پدر من و مادر من و خويشان من مهربانى كنيد بر ما به آنچه بود در دست ما و عذاب و حساب او بر ما است و نفعش براى غير ما و هر يك فرياد مى‌كنند خويشان خود را مهربانى كنيد ما را به درهمى يا به قرص نانى يا به جامه‌اى كه خداوند بپوشاند شما را از جامه بهشت. پس گريست رسول خدا(ص) و گريه كرديم ما و آن جناب از زيادى گريستن قدرت بر سخن گفتن نداشت.

پس فرمود: اينها برادران دينى شمايند كه خاك پوسيده شده‌اند بعد از سرور و نعمت، پس ندا مى‌كنند به عذاب و هلاكت بر جانهاى خود و مى‌گويند واى بر ما اگر انفاق مى‌كرديم آنچه را كه در دست ما بود در طاعت و رضاى خداوند محتاج نبوديم بسوى شما پس برمى‌گردند با حسرت و پشيمانى و فرياد مى‌كنند زود بفرستيد صدقه مردگان را.

اثر صدقه برای اموات

و ايضا از آن جناب روايت كرده كه فرمود: هر صدقه كه براى مرده داده مى‌شود مى‌گيرد آن را ملكى در طبقى نور كه درخشان است شعاع آن و مى‌رسد به هفت آسمان پس مى‌ايستد بر لب قبر و فرياد مى‌كند:

اَلسَّلاَمُ عَلَيْكُمْ يَا أَهْلَ اَلْقُبُورِ؛ اهل شما فرستادند اين هديه را بسوى شما پس آن را مى‌گيرد و داخل در قبر  خود مى‌كند و به آن خوابگاهش فراخ مى‌شود.

پس فرمود: آگاه باشيد هر كس مهربانى كند مرده را به صدقه پس براى او است نزد خداوند از اجر مانند احد و مى‌باشد روز قيامت در سايه عرش خدا روزى كه نيست سايه جز سايۀ عرش خدا زنده و مرده نجات مى‌يابند به اين صدقه.

درخواست بی ارزش‌ترین چیز  برای صدقه

و حكايت شده كه امير خراسان را در خواب ديدند كه مى‌گفت: بفرستيد براى من آنچه را كه مى‌اندازيد براى سگان خود كه من محتاجم به آن.

و بدان كه زيارت قبور مؤمنين ثواب بسيار دارد و علاوه فوايد عظيمه بر آن مترتب است باعث عبرت و آگاهى و زهد و بى‌ميلى به دنيا و رغبت در آخرت مى‌شود. و در وقت اندوه بسيار و شادى بسيار بايد به قبرستان رفت.

پس عاقل آن است كه در قبرستان عبرت بگيرد از اموات تا حلاوت دنيا از دلش بيرون رود و شهد كالاى دنيوى در كامش تلخ شود و تفكر كند در فناى دنيا و تقلب احوال آن و بخاطر بياورد كه او نيز عن‌قريب مثل ايشان خواهد گشت و دستش از عمل كوتاه و باعث (عبرت ديگران شود).

زنده دلى در صف افسردگان          رفت به همسايگى مردگان

حرف فنا خواند ز هر لوح پاك           روح بقا جست ز هر روح پاك

كارشناسى پى تفتيش حال          كرد از او بر سر راهى سؤال

كين همه از زنده رميدن چرا است    رخت سوى مرده كشيدن چرا است

گفت پليدان به مغاك اندرند             پاك نهادان ته خاك اندرند

مرده دلانند به روى زمين               بهر چه با مرده شوم همنشين

همدمى مرده دهد مردگى             صحبت افسرده دل  افسردگى

زير گل آنان كه پراكنده‌اند                گرچه به تن مرده به دل زنده‌اند

مرده دلى بود مرا پيش از اين           بسته هر چون و چرا پيش از اين

زنده شدم از نظر پاكشــــان             آب حيـات است مرا خاكشان

سخن خدا با عیسی(ع)

رُوِيَ أَنَّهُ أَوْحَى اَللَّهُ تَعَالَى إِلَى عِيسَى(ع) يَا عِيسَى هَبْ لِي مِنْ عَيْنِكَ اَلدُّمُوعَ وَ مِنْ قَلْبِكَ اَلْخُشُوعَ وَ اُكْحُلْ عَيْنَيْكَ بِمِيلِ اَلْحُزْنِ إِذَا ضَحِكَ اَلْبَطَّالُونَ وَ قُمْ عَلَى قُبُورِ اَلْأَمْوَاتِ فَنَادِهِمْ بِالصَّوْتِ اَلرَّفِيعِ لَعَلَّكَ تَأْخُذُ مَوْعِظَتَكَ مِنْهُمْ وَ قُلْ إِنِّي لاَحِقٌ بِهِمْ فِي اَللاَّحِقِينَ.

خداوند متعال به عيسى بن مريم(ع) وحى فرمود كه : اى عيسى!  از چشمان خود اشك و از دل خود، خشوع به من ببخش و آن گاه كه هرزگان خوش و خندانند، تو با ميلِ اندوه، چشمان خود را سرمه كش و بر سر گورهاى مردگان بايست و آنان را با فرياد صدا بزن، شايد پند خود را از ايشان بگيرى و بگو كه من هم همراه ديگران به ايشان خواهم پيوست. (زیارت اهل قبور)

فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام