فضيلت زيارت امام رضا
فضيلت زيارت امام رضا علیه السلام
حضرت (مولانا أبو الحسن علي بن موسى الرضا صلوات الله عليه و على آبائه و أولاده أئمة الهدى).
از حضرت رسول(ص) منقول است كه فرمود: زود باشد كه پاره‌اى از تن من در زمين خراسان مدفون گردد و هيچ مؤمنى زيارت نكند او را مگر آنكه حق تعالى بهشت را از براى او واجب گرداند و بدنش را بر آتش جهنم حرام گرداند.
و در حديث معتبر ديگر فرمود كه: پاره‌اى از بدن من در خراسان مدفون خواهد شد هر غمناكى كه او را زيارت كند البته حق تعالى غمش را زايل گرداند و هر گناهكارى كه او را زيارت كند البته خدا گناهانش را بيامرزد.
ثواب زیارت حضرت علی بن موسی الرضا(ع)
حضرت موسى بن جعفر(ع) فرمود كه: هر كه زيارت كند قبر فرزند من على را او را نزد خداى تعالى ثواب هفتاد حج مقبول بوده باشد.
راوى استبعاد كرد و گفت هفتاد حج مقبول.
حضرت فرمود كه بلى! هفتاد هزار حج.
گفت هفتاد هزار حج فرمود كه چه بسيار حجى باشد كه مقبول نباشد هر كه آن حضرت را زيارت كند يا يك شب نزد آن حضرت بماند چنان باشد كه خدا را در عرش زيارت كرده باشد.
گفت چنانچه خدا را در عرش زيارت كرده باشد؟
فرمود: بلى! چون روز قيامت مى‌شود بر عرش الهى چهار كس از پيشينيان و چهار كس از پسينيان خواهند بود:
امّا پيشينيان پس نوح و ابراهيم و موسى و عيسى(ع) هستند و اما پسينيان پس محمد و على و حسن و حسين(ع) هستند پس ريسمانى مى‌كشند در پاى عرش؛ پس مى‌نشيند با ما زيارت كنندگان قبور ائمه و به درستى كه زيارت كنندگان قبر فرزندم على، درجه ايشان از همه بلتدتر و عطايشان از همه بيشتر خواهد بود.
ضمانت حضرت جوادالائمه(ع)
و نيز از آن حضرت روايت كرده كه فرمود: من ضامنم از جانب حق تعالى بهشت را از براى هر كه زيارت كند قبر پدرم را به طوس در حالى كه عارف به حق آن حضرت باشد.
شيخ صدوق در عيون اخبار الرضا روايت كرده كه: مردى از صالحين ديد در خواب حضرت رسول(ص) را عرض كرد به خدمت آن حضرت كه يا رسول الله از فرزندان تو كدام يك را من زيارت كنم فرمود بعضى از فرزندان من زهر خورده آمد نزد من و بعضى كشته شده آمد گفتم كدام يك از آنها را زيارت كنم با پراكنده شدن مشاهد ايشان فرمود زيارت كن آن كسى را كه به تو نزديكتر است يعنى محل تو به قبر او نزديكتر است و او مدفون است به زمين غربت.
گفتم: يا رسول الله از اين فرمايش رضا را قصد كرديد فرمود بگو:
صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ. بگو: صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ. بگو: صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ، سه مرتبه اين را فرمود.
مؤلف گويد كه در وسايل و مستدرك ابوابى ذكر شده در استحباب تبرك به مشهد امام رضا(ع) و مشاهد ائمه(ع)و استحباب اختيار زيارت حضرت رضا بر زيارت امام حسين(ع) و بر زيارت هر يك از ائمه(ع) و بر حج مندوب و عمره مندوبه.
هر كه را بسوى خدا حاجتى
بوده باشد پس زيارت كند حضرت امام رضا(ع) را
از حضرت امام على نقى(ع) منقول است كه: هر كه را بسوى خدا حاجتى بوده باشد پس زيارت كند قبر جدم حضرت امام رضا(ع) را در شهر طوس و حال آنكه غسل كرده باشد و نزد سر آن حضرت دو ركعت نماز بكند و در قنوت نماز حاجت خود را بطلبد پس به درستى كه مستجاب مى‌شود، مگر آنكه از براى گناهى يا قطع رحمى سؤال كند. به درستى كه موضع قبر آن حضرت بقعه‌اى است از بقعه‌هاى بهشت و هيچ مؤمنى او را زيارت نمى‌كند مگر آنكه حق تعالى او را از آتش جهنم آزاد مى‌كند و داخل بهشت مى‌گرداند.
وداع امام رضا(ع) با قبر پيغمبر (ص)
روايت شده از محول سجستانى كه: چون مأمون طلب كرد امام رضا(ع) را از مدينه به خراسان حضرت به جهت وداع با قبر پيغمبر(ص) داخل مسجد شد و مكرر با قبر آن حضرت وداع مى‌كرد و بيرون مى‌آمد و برمى‌گشت نزد قبر و در هر دفعه صداى مباركش به گريه بلند بود.
من نزديك آن حضرت رفتم و سلام كردم بر او جواب داد پس تهنيت گفتم او را به آن سفر فرمود مرا زيارت كن همانا من بيرون مى‌شوم از جوار جدّم و مى‌ميرم در غربت و دفن مى‌شوم در پهلوى هارون.
و شيخ يوسف بن حاتم شامى در در النظيم فرموده كه: روايت كردند جماعتى از اصحاب امام رضا(ع) كه آن حضرت فرمود زمانى كه من خواستم بيرون بيايم از مدينه بسوى خراسان جمع كردم عيال خود را و امر نمودم ايشان را كه بر من گريه كنند تا بشنوم گريه ايشان را پس تقسيم كردم در بين ايشان دوازده هزار دينار و گفتم به ايشان كه من برنمى‌گردم بسوى عيالم هرگز .
پس گرفتم ابو جعفر جواد را و بردم او را به مسجد پيغمبر(ص) و گذاشتم دست او را بر كنار قبر و چسبانيدم او را به آن قبر شريف و خواستم حفظ او را به سبب رسول خدا(ص) و امر كردم جميع وكيلان و حشم خود را بشنيدن و اطاعت فرمايش او و آنكه مخالفت او را ننمايند و فهمانيدم ايشان را كه او قائم مقام من است.
استقبال مردم قم از حضرت رضا(ص)
سيد عبد الكريم بن طاوس روايت كرده كه: زمانى كه مأمون حضرت امام رضا(ص) را طلبيد از مدينه به خراسان حضرت حركت فرمود از مدينه بسوى بصره و به كوفه نرفت و از بصره توجّه فرمود بر طريق كوفه به بغداد و از آنجا به قم و داخل قم شد.
اهل قم پيشباز آن حضرت آمدند و با هم مخاصمه مى‌كردند در باب ضيافت آن حضرت و هر كدام ميل داشتند كه آن بزرگوار بر او وارد شود.
حضرت فرمود كه شتر من مأمور است يعنى هر كجا او فرود آمد من آنجا وارد مى‌شوم پس آن شتر آمد تا در يك خانه خوابيد و صاحب آن خانه در شب آن روز در خواب ديده بود كه حضرت امام رضا(ع) فردا ميهمان او خواهد بود پس چندى نگذشت كه آن محل مقام رفيعى گشت و در زمان ما مدرسه معموره است.
حدیث سلسلة الذهب
شيخ صدوق به سند خود از اسحاق بن راهويه نقل كرده كه گفت: چون امام رضا(ص) به نيشابور آمد و خواست از آنجا حركت نمايد جمع شدند خدمت آن حضرت اصحاب حديث و عرض كردند: يا ابن رسول الله تو از نزد ما مى‌روى و براى ما يك حديثى نمى‌فرمايى كه ما استفاده كنيم آن را از جناب تو ؟
آن حضرت در عَمارى نشسته بود سر خود را بيرون نمود و فرمود: شنيدم پدرم موسى بن جعفر فرمود: شنيدم پدرم جعفر بن محمد فرمود: شنيدم پدرم محمد بن على فرمود شنيدم پدرم على بن الحسين فرمود: شنيدم پدرم حسين بن على فرمود: شنيدم پدرم امير المؤمنين على بن ابى طالب(ع) فرمود: شنيدم رسول خدا(ص) فرمود: شنيدم جبرئيل مى‌گفت: شنيدم خداوند عزّوجلّ فرمود:
لاٰ إِلٰهَ إِلاَّ اَللّٰهُ حِصْنِي فَمَنْ دَخَلَ حِصْنِي أَمِنَ مِنْ عَذَابِي.
اين حديث شريف را فرمود و حركت نمود چون شتر راه افتاد صدا زد ما را و فرمود:
بِشُرُوطِهَا وَ أَنَا مِنْ شُرُوطِهَا .
پیدایش آب در دِه سرخ
و ابو الصلت روايت كرده كه: چون امام رضا(ع) به ده سرخ رسيد در وقتى كه به نزد مأمون مى‌رفت گفتند: يا ابن رسول الله ظهر شده است نماز نمى‌كنيد پس فرود آمد و آب طلبيد.
گفتند: آب همراه نداريم.
پس به دست مبارك خود زمين را كاويد؛ آن‌قدر آب جوشيد كه آن حضرت و هر كه با آن حضرت بود وضو ساختند و اثرش تا امروز باقى است.
برکت در کوه به واسطه دعا حضرتش
و چون داخل سناباد شد پشت مبارك خود را گذاشت به كوهى كه ديگها از آن مى‌تراشند و فرمود كه:
خداوندا! نفع ببخش به اين كوه و بركت ده در هر چه در ظرفى گذارند كه از اين كوه تراشند.
و فرمود كه از براى آن حضرت ديگها از سنگ تراشيدند و فرمود كه طعام آن حضرت را نپزند مگر در آن ديگها. پس از آن روز مردم ديگها و ظرفها از آن تراشيدند و بركت يافتند.
خدمات شاه عباس در مشهد مقدس
صاحب مطلع الشمس نقل كرده كه در بيست و پنجم ذى الحجة سنه هزار و شش شاه عباس اول وارد مشهد مقدس گرديد …
ديد كه حرم مطهر را عبد المؤمن خان اوزبكى غارت كرده و سواى محجر طلا ديگر چيزى در آنجا نگذاشته.
و در بيست و هشتم ذى الحجة از مشهد به هرات رفت و هرات را استرداد كرده بعد از نظم آنجا رجعت به مشهد نمود. يك ماه در آنجا توقف نموده و صحن مقدس را مرمت كرده و خدام بقعه مباركه را احسان و رعايت فرموده معاودت به عراق فرمود.
و در اواخر سنه هزار و هشت مجددا شاه عباس به مشهد مقدس رفته زمستان را در آنجا گذرانيد و خدمت خادم‌باشى‌گرى آستانه مقدسه را خود متقلد و مشغول بود چنانچه شبى با مقراض سر شمعها را مى‌گرفت. شيخ بهايى عليه الرحمه بالبديهه اين رباعى را انشاد كرد:
پيوسته بود ملايك عليين پروانه شمع روضه خلد امين
مقراض به احتياط زن اى خادم ترسم ببرى شهپر جبريل امين
و در سنه هزار و نه بنا به نذرى كه شاه عباس كرده بود كه پياده به مشهد برود پياده به مشهد مشرف گشت و در بيست و هشت روز آن مسافت بعيده را قطع فرمود.
صاحب تاريخ عالم آرا اين اشعار در اين باب نگاشته:
غلام شاه مردان شاه عباس شـه والا گـهر خاقـان امجـد
به طوف مرقد شاه خراسان پياده رفت با اخلاص بى‌حد
تا آنكه گفته پياده رفت شد تاريخ رفتن ز اصفاهان پياده تا به مشهد
و چون به مشهد مقدس رسيد صحن مبارك را وسعت داد و ايوان على شير كه درگاه روضه متبركه از آنجا بوده و در يك گوشه صحن اتفاق افتاده بود و بدنما بود در وسط قرار داد و ايوانى مقابل آن در طرف ديگر بساخت و خيابانى از دروازه غربى شهر تا شرقى طرح كردند كه از هر طرف به صحن رسيده از ميان ايوانها بگذشت و چشمه‌ها و قنوات احداث كرده به شهر آورد و نهرى از ميان خيابان و حوضى بزرگ در وسط صحن احداث نمود كه آب از حوض گذشته به خيابان شرقى جارى شود و در بناهاى مذكور كتيبه‌ها به خط ميرزا محمد رضاى صدر الكتاب و على رضاى عباسى و محمد رضاى امامى رسم شد و هم شاه عباس قبه مطهره را به طلا تذهيب كرد چنانچه در كتيبه قبه مطهره به آن اشاره شده.
ذكر جمله‌اى از معجزات حضرت امام رضا (ع)
شيخ طبرسى در اعلام الورى بعد از ذكر جمله‌اى از معجزات حضرت امام رضا(ع) گفته: و اما آنچه ظاهر شده براى مردم از بعد از شهادت آن حضرت تا زمان ما از بركت مشهد مقدس آن حضرت و علامات و عجايبى كه مشاهده كردند خلق بسيار و عام و خاص تصديق آن نمودند و مخالف و مؤالف اقرار به آن نمودند بسيار بلكه از حد حصر خارج است و همانا در آن مشهد مقدس كور مادر زاد و ابرص شفا يافتند و دعاها مستجاب شده و حاجات برآورده شده و شدايد و ملمات برطرف شده و ما بسيارى از اين‌ها را خود مشاهده كرديم و علم و يقينى كه شكّ در آن راه نيابد پيدا نموديم.
و شيخ اَجلّ شيخ حر ّعاملى در اثبات الهداه بعد از نقل اين كلام از شيخ طبرسى فرموده كه مؤلف اين كتاب محمد بن الحسن الحرّ مى‌گويد كه: من ديدم و مشاهده كردم بسيارى از اين معجزات را همچنان كه شيخ طبرسى مشاهده نموده و يقين براى من حاصل شد همچنان كه براى او يقين حاصل شده بود در مدت مجاورت من در مشهد مقدس كه بيست و شش سال مى‌شود و شنيدم چيزهايى در اين باب كه از حد تواتر گذشته و در خاطر ندارم كه من دعا كرده باشم در اين مشهد و از خدا حاجتى خواسته باشم مگر آنكه برآورده شده الحمد لله.
گوشه‌ای از معجزات و کرامات آن حضرت
و تفصيل را مقام گنجايش ندارد لهذا اكتفا كرديم به اجمال.
مؤلف (اين كتاب عباس قمى) گويد كه در هر زمان آن‌قدر كرامات و معجزات از اين روضه مقدسه ظاهر مى‌شود كه احتياج به نقل وقايع گذشته نيست و ما در باب دوم در اعمال شب بيست و هفتم رجب اشاره كرديم به چيزى كه مناسب اين مقام بود و فعلا مقام را گنجايش تطويل نيست بهتر آنكه اين فصل را به همين جا ختم كنيم شعر را كه از جامى نقل شده در مدح آن حضرت نقل نماييم:
سَلاَمٌ عَلَى آلِ طه وَ يس سَلاَمٌ عَلَى آلِ خَيْرِ اَلنَّبِيِّينَ
سَلاَمٌ عَلَى رَوْضَةٍ حَلَّ فِيهَا إِمَامٌ يُبَاهِي بِهِ اَلْمُلْكُ وَ اَلدِّينُ
امام بحق شاه مطلق كه آمد حریم درش قبله‌گاه سلاطین
شه کاخ عرفان‌گل‌شاخ‌احسان دُرِ درج امکان مه برج تمکین
علیّ بن موسی الرضا کزخدایش رضاشد لقب چون رضابودش آیین
ز فضل و شرف بينى او را جهانى اگر نبودت تيره چشم جهان بين
پى عطر رُوبند حوران جنّت غبار درش را به گیسوی مشکین
اگر خواهى آرى به كف دامن او برو دامن از هر چه جز او است برچين
فضیلت ماه ذی القعده و ذى الحجة
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.